Zaburzenia hiperkinetyczne (ADHD) czy „nieposłuszne dzieci”
prof. Zdeňka Ďuračková, PhD.
Zaburzenia hiperkinetyczne określane często jako ADHD (attention deficit hyperactivity disorder), należą do najczęstszych problemów rozwojowych dzieci. Występują aż u 5 % dzieci w wieku szkolnym, cztery razy częściej u chłopców, niż u dziewczynek.Ogromnie ważne jest wczesne rozpoznanie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej i zrozumienie objawów hiperkinetycznych u dzieci.
Typowymi objawami są: trudność w skupieniu uwagi, wyraźny niepokój ruchowy (nadmierna ruchliwość), tendencja do podejmowania szybkiej decyzji, szybkich reakcji, które są niewspółmierne do określonego celu. Najlepszymi obserwatorami wszelkich przejawów nadpobudliwości psychoruchowej są rodzice i nauczyciele. Zaburzenia hiperkinetyczne można rozpoznać już u dzieci najmłodszych, w wieku do piątego roku życia. Konieczna jest jednak umiejętność rozdzielenia naturalnie podwyższonej aktywności dziecka w okresie, gdy na przykład zaczyna chodzić czy poznawać swoje otoczenie.
Dla dzieci z ADHD ogromnym problemem jest skupienie uwagi na jednej czynności przez dłuższy czas np. zabawa w jedną grę czy inne zajęcie wymagające koncentracji. Dlatego dzieci z ADHD bardzo często zmieniają wykonywaną czynność, nie kończą rozpoczętej pracy czy zadania. Charakteryzuje je nadmierna aktywność, nie są w stanie dłużej zatrzymać się czy usiedzieć w jednym miejscu. Problemem jest fakt, że ich aktywność jest wyciszana w niewłaściwy sposób. Zachowania dzieci z nadpobudliwością psychoruchową mogą często być „bezwzględne” i wybuchowe, nie dające się powstrzymać. W związku z ciągłym brakiem koncentracji i uwagi oraz chroniczną hiperaktywnością, dzieci są narażone na większą liczbę urazów. Nie są w stanie przestrzegać reguł i dyscypliny, są niezdolne do pełnego kontrolowania swoich działań. W konsekwencji stają się osobami nielubianymi przez inne dzieci, niejednokrotnie odsuwane są poza krąg kolegów i koleżanek, stają się wyobcowane. W szkole nie są w stanie podołać obowiązkom i stawianym wymaganiom. Jeśli w porę nie otrzymają fachowej pomocy mają coraz częstsze problemy z zachowaniem i niską samoocenę. W przypadku, gdy zespół nadpobudliwości psychoruchowej zostanie wykryty u dziecka w wieku przedszkolnym, istnieje możliwość wprowadzenia konkretnych zaleceń jeszcze przed rozpoczęciem edukacji szkolnej.
Niestety, często dzieci z zaburzeniami hiperkinetycznymi są krytykowane i odrzucane, co prowadzi do problemów sekundarnych np. problemów z zachowaniem. Nieustanne krytykowanie i odrzucanie dziecka ze stwierdzonym ADHD, wzmacnia jego niewłaściwe zachowania, co wywołuje dalsze niezadowolenie opiekuna i potęguje poczucie odepchnięcia. Tym samym błędne koło zamyka się.
Zaburzenia hiperkinetyczne są czynnikiem ryzyka wystąpienia wielu schorzeń psychicznych i psychosomatycznych(specyficzne zaburzenia uczenia się, zaburzenia zachowania, nadużywanie alkoholu czy narkotyków). Jak już zostało powyżej napisane, zaburzenia hiperkinetyczne często mają charakter chroniczny, lub w mniejszym, czy też większym stopniu towarzyszą pacjentowi przez całe życie. Kiedy dziecko wchodzi w okres dojrzewania objawy zazwyczaj ustępują (przede wszystkim nadpobudliwość). Jednak problemy z brakiem koncentracji i skupienia towarzyszą nastolatkom nadal. W okresie dojrzewania nasilić się mogą problemy wychowawcze.
Leczenie zaburzeń hiperkinetycznych winno być kompleksowe. Polega na podawaniu leków poprawiających koncentrację i regulujących nadmierną pobudliwość. Oprócz farmakoterapii ogromnie istotna jest rola psychoterapii oraz zastosowanie odpowiednich środków i metod wychowawczych (rola psychospołeczna). Obecnie oprócz klasycznych procedur leczenia stosuje się także alternatywne sposoby leczenia dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Równie często rodzice obawiają się skutków ubocznych tradycyjnej farmakoterapii.
Na podstawie wyników badań przeprowadzonych w ostatnich latach, jako alternatywną formę tego rodzaju zaburzeń zaleca się naturalne suplementy diety. Jednym z takich suplementów jest preparat zawierający wyciąg z kory francuskiej sosny przybrzeżnej, posiadający działanie antyoksydacyjne, o nazwie PYCNOGENOL®. Skuteczność podawania tego suplementu diety została potwierdzona w badaniach przeprowadzonych w Klinice psychiatrii dziecięcej, we współpracy z Instytutem chemii medycznej, biochemii i biochemii klinicznej Wydziału lekarskiego Uniwersytetu im. Komenskiego w Bratysławie i Uniwersytetem w Münster, Niemcy.
Wyniki badań (opracowane na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród rodziców i nauczycieli badanych dzieci), do których włączono 61 małych pacjentów, potwierdziły, że naturalny ekstrakt Pycnogenol® podawany dzieciom z ADHD w dawce 1mg/kg już po 1 miesiącu stosowania łagodzi objawy nadpobudliwości i poprawia koncentrację, jak również koordynację motoryczną i możliwość skupienia uwagi.
Stwierdzono, że u dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej, w porównaniu z dziećmi zdrowymi, występuje podwyższony poziom katecholamin (adrenalina, noradrenalina, dopamina) w moczu, podwyższony stopień oksydacyjnego uszkadzania DNA, naruszona jest równowaga poziomów działającego antyoksydacyjnie glutathionu oraz obniżony jest poziom antyoksydantów w plazmie.
Podawanie substancji Pycnogenol ®, która wykazuje znaczne działanie antyoksydacyjne, obniżyło poziom katecholamin i markera oksydacyjnego uszkodzenia DNA, wyregulowało całkowity stan antyoksydacyjny, włącznie wyrównania równowagi glutathionu.
Jest oczywiste, że każdy przypadek dziecka z ADHD jest indywidualny, i u każdego objawy zaburzenia hiperkinetycznego przejawiają się w różnym stopniu. Dlatego też zalecenie małemu pacjentowi z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej konkretnego preparatu winno być poprzedzone dokładnymi badaniami przeprowadzonymi przez kompetentnego specjalistę, najlepiej pedopsychiatrę.
Substancja pycnogenol - silny antyutleniacz
Substancja pycnogenol jest silnym antyutleniaczem, likwidującym wolne rodniki, które często są przyczyną uszkodzenia wielu tkanek organizmu oraz systemu odpornościowego. Ma działanie antyhistaminowe, chroni dwie najważniejsze proteiny skóry (kolagen i elastynę), soczewki oczu, wpływa na jakość naczyń krwionośnych, poprawia witalność i ruchliwość plemników.
Opakowanie: 60 tabletek
Sposób użycia: 2-4 tabletki dziennie, po posiłku
Jedna tabletka zawiera: 20 mg wyciągu z kory sosny przybrzeżnej (Pinus maritima), 182,4 mg skrobi kukurydzianej
